Page 59 - Đi Tìm Lẽ Sống
P. 59
sinh năm 1944 đến Tết năm 1945 tăng vọt, vượt hẳn các số liệu trước đó.
Theo bác sĩ trưởng trại, sự gia tăng này không phải vì điều kiện làm việc vất
vả hơn hay do thức ăn thiếu thốn hơn, cũng không phải vì thay đổi thời tiết
hoặc một dịch bệnh mới. Nguyên nhân đơn giản là vì đa số tù nhân đã sống
với hy vọng ngây thơ rằng họ sẽ được trở lại nhà vào dịp Giáng sinh. Và khi
thời gian đến gần và không có tin tức nào tốt, người tù bị nhụt chí và không
gì ngăn nổi sự thất vọng ập tới. Nó tác động nguy hiểm lên sức đề kháng của
họ và khiến nhiều người mất mạng.
Như tôi đã nói ở trước, muốn thành công trong bất cứ nỗ lực nào nhằm
khôi phục sức mạnh bên trong của một người ở trong trại thì điều đầu tiên là
phải cho người đó thấy được mục tiêu của họ ở tương lai. Câu nói của
Nietzsche: “Người nào có lý do để sống thì có thể tồn tại trong mọi nghịch
cảnh” có thể là kim chỉ nam cho các phương pháp điều trị và giải toả tâm lý
cho người tù. Bất cứ khi nào có cơ hội đối mặt với tình huống này, ta cần
phải cho những người đó một lý do - một mục tiêu - cho cuộc sống của chính
họ, để gia tăng sức chịu đựng của họ trước thực tại kinh khủng trước mắt.
Thảm hoạ sẽ đến với những người không nhìn thấy được ý nghĩa cuộc sống
của mình, không mục tiêu, không mục đích, vì nó khiến họ không còn lý do
để tiếp tục sống và sẽ nhanh chóng tự xoá đi chính sự tồn tại của mình. Một
người không còn muốn nghe những lời động viên thường buông ra câu nói:
“Tôi chẳng còn trông mong gì vào cuộc sống này nữa”. Làm sao có câu trả
lời cho những người như thế?
Điều thật sự cần thiết là sự thay đổi cách nhìn của chúng ta về cuộc sống.
Chúng ta phải tự học hỏi và hơn nữa, phải truyền dạy cho những người đang
bị thất vọng một điều rằng vấn đề không phải là chúng ta mong đợi gì từ
cuộc sống, mà vấn đề là cuộc sống mong đợi gì ở chúng ta. Chúng ta hãy
ngưng hỏi về ý nghĩa của cuộc sống mà thay vào đó nên nghĩ về chúng ta
như những người đang bị cuộc sống chất vấn - hàng ngày, hàng giờ. Câu trả
lời của chúng ta không chỉ nằm trong lời nói và tâm trí, mà còn phải nằm
trong cách cư xử và hành động đúng đắn. Cuộc sống của chúng ta rốt cuộc là
trách nhiệm tìm ra câu trả lời thích hợp cho các vấn đề mà cuộc đời đã đặt ra
và thực hiện các nhiệm vụ mà nó không ngừng giao phó.
Những nhiệm vụ này - và từ đó kéo theo ý nghĩa của cuộc sống - khác
nhau ở từng người, từng giai đoạn. Do đó chúng ta không thể xác định ý
nghĩa của cuộc sống theo một cách chung chung. Những câu hỏi về ý nghĩa
cuộc sống không thể nào được giải đáp bằng những câu trả lời chung chung.
“Cuộc sống” không mơ hồ mà nó rất thật và thực sự tồn tại, giống như
những nhiệm vụ mà cuộc sống đưa ra cũng rất thật và rõ ràng. Chúng hình
thành nên số phận của mỗi người, khác biệt và duy nhất cho từng cá nhân.