Page 42 - Đi Tìm Lẽ Sống
P. 42
mình và người bạn tù tri kỷ là mối quan tâm thường trực, còn lại thì tất cả
những việc không có liên quan tới nhiệm vụ ấy đều bị xếp vào hàng thứ yếu.
Mọi sự hy sinh cũng chỉ vì mục đích này. Tính cách của một người có liên
quan tới việc người ấy bị vây hãm trong trạng thái bấn loạn, bị đe doạ những
giá trị bản thân đến mức khiến cho người ấy trở nên hoài nghi chính những
giá trị ấy. Dưới tác động của một thế giới đã không còn công nhận giá trị của
cuộc sống và phẩm giá con người, một thế giới đã cướp đi ý chí của con
người và biến họ thành đối tượng để tiêu huỷ (kế hoạch đã lập ra, nhưng cần
phải sử dụng triệt để đến tận xương tuỷ con người ấy) - bản ngã của con
người cũng mất đi chân giá trị. Nếu một người trong trại không đấu tranh
chống lại điều này để giữ lấy phẩm giá của mình thì người ấy sẽ mất luôn
cảm giác mình là con người - một con người có đầu óc, có sự tự do bên trong
và có giá trị riêng. Người đó sẽ nghĩ mình chỉ là một phần của đám đông; sự
tồn tại của người đó rơi xuống cấp độ sống của loài thú. Một đám đông bị
chăn dắt - đôi khi từ nơi này đến nơi khác; đôi khi đi cùng nhau, rồi tách ra -
giống như một bầy cừu không có suy nghĩ hoặc ý chí. Một đàn chó săn nhỏ
nhưng nguy hiểm luôn rình rập họ khắp nơi, thành thạo trong những màn tra
tấn và những trò hung bạo. Chúng không ngừng chăn dắt cả đàn, bao vây
phía trước, phía sau, với những tiếng hét, cú đá và những cú quất roi. Và
chúng tôi, đàn cừu, chỉ nghĩ được hai việc - làm sao để tránh lũ chó xấu xa
và làm sao để có được chút thức ăn.
Giống như một con cừu nhút nhát giữa đàn, mỗi người chúng tôi cố gắng
chen vào giữa đội hình. Điều này giúp chúng tôi có cơ hội tránh được những
cú đánh của những tên lính gác ở hai bên, phía trước và phía sau hàng. Vị trí
trung tâm còn có thuận lợi là được che chắn khỏi những cơn gió lạnh. Vì
vậy, để cố gắng giữ ấm, một người sẽ cố gắng len lỏi vào đám đông. Điều
này được thực hiện tự động trong các đội hình. Nhưng có nhiều lúc, đây là
một nỗ lực có nhận thức ở phía chúng tôi - tuân theo một trong các quy luật
bắt buộc nhất để sinh tồn trong trại: Không được gây sự chú ý. Lúc nào
chúng tôi cũng cố gắng tránh sự chú ý của bọn SS.
Dĩ nhiên có những lúc cần tách mình khỏi đám đông. Rõ ràng một cuộc
sống cộng đồng mà bất cứ điều gì mình làm cũng đều bị để ý, là nguyên
nhân thôi thúc con người thoát khỏi đời sống ấy, dù chỉ là trong chốc lát.
Người tù muốn ở một mình, với chính mình và với những suy nghĩ của
mình. Anh ta khao khát có được sự riêng tư và yên tĩnh một mình. Sau
chuyến đi đến nơi được gọi là “trại an dưỡng”, tôi có cơ hội hiếm hoi được
yên tĩnh trong khoảng 5 phút. Phía sau khu bệnh xá mà tôi làm việc - nơi có
khoảng 50 bệnh nhân mê sảng chen chúc, có một chỗ vắng vẻ ở một góc
hàng rào dây thép gai kép bao quanh trại. Đó là nơi một cái lều được dựng
tạm bằng vài cái sào và một số cành cây để đặt nửa tá xác chết (con số tử