Page 31 - Đi Tìm Lẽ Sống

quan tâm đến những việc không phục vụ cho các mục đích ấy, và điều này
giải thích sự thiếu thốn tình cảm hoàn toàn của người tù. Trên đường vận
chuyển từ Auschwitz đến trại Dachau, tôi đã có cơ hội nhìn lại mái nhà xưa

yêu dấu của mình. Chuyến xe lửa chở chúng tôi - khoảng 2000 tù nhân - đi
ngang qua Vienna. Vào khoảng giữa đêm, chúng tôi đi ngang qua một trong
những trạm xe lửa ở thủ đô. Tàu sẽ đi ngang qua con đường có ngôi nhà đã
gắn bó với tôi từ thuở lọt lòng cho đến lúc tôi bị bắt.

Trong khoang tàu chở 50 người chúng tôi có hai lỗ thông hơi nhỏ. Chỉ có
đủ chỗ cho một nhóm ngồi xổm trên sàn, còn những người khác phải đứng
hàng giờ liền, chen chúc quanh cái lỗ thông hơi. Tôi kiễng chân nhìn qua đầu
những người khác qua chấn song cửa sổ và bắt gặp một cái nhìn kỳ lạ của thị

trấn quê nhà. Chúng tôi cảm thấy mình đang đi đến gần cái chết hơn bao giờ
hết bởi vì chúng tôi nghĩ rằng chuyến xe đang đi đến trại ở Mauthausen và
chúng tôi chỉ còn một hoặc hai tuần để sống. Tôi có cảm giác kỳ lạ rằng

mình đang nhìn những con đường, quảng trường và các ngôi nhà thời thơ ấu
qua đôi mắt của một người đã chết, đang trở về từ một thế giới khác và nhìn
xuống thành phố ma.

Sau nhiều giờ trì hoãn, xe lửa rời khỏi trạm. Và rồi xuất hiện một con

đường - con đường của tôi! Những thanh niên đã ở tù nhiều năm xem
chuyến đi là một sự kiện tuyệt vời, họ nhìn chăm chú thông qua cái lỗ thông
hơi. Tôi khẩn khoản xin họ cho tôi đứng trước lỗ thông hơi một lúc thôi. Tôi
cố giải thích việc nhìn thấy hình ảnh đó có ý nghĩa với tôi như thế nào.

Nhưng lời khẩn nài của tôi đã bị từ chối một cách thẳng thừng với giọng
điệu đầy chế nhạo: “Ông đã sống ở đây nhiều năm rồi sao? Vậy thì ông đã
ngắm nhìn đủ rồi!”.

Có thể nói rằng trong trại cũng có “sinh hoạt văn hoá”. Trong đó, hai vấn
đề được các tù nhân quan tâm nhất là chính trị và tôn giáo. Tình hình chính
trị được bàn tán khắp nơi trong trại; các cuộc nói chuyện giữa các tù nhân
chủ yếu xoay quanh các tin đồn. Tin đồn về tình hình chiến sự thường trái

ngược nhau. Các tin đồn liên tục được truyền đi nhanh chóng và khiến nhiều
tù nhân lo lắng hơn. Nhiều lần, những tin đồn lạc quan về việc chiến tranh
sớm kết thúc đã thổi bùng lên ngọn lửa hy vọng trong các tù nhân để rồi sau
đó họ lại thất vọng não nề. Một vài người đã mất hết lòng tin vào ngày trở

về, nhưng chính những người lạc quan là những người dễ bị kích thích vì
những tin đồn nhất.

Niềm tin tôn giáo của những người tù - cho đến chừng nào họ còng giữ
được niềm tin ấy - là điều chân thật nhất. Sự mộ đạo và sức mạnh trong niềm

tin tôn giáo từ những tù nhân mới nhập trại khiến những người khác ngạc
nhiên và xúc động. Ấn tượng nhất là hình ảnh những người cầu nguyện trong