Page 28 - Đi Tìm Lẽ Sống

Sự vô cảm, biểu hiện chính của giai đoạn hai này là một cơ chế tự bảo vệ
cần thiết. Tất cả mọi nỗ lực đều được tập trung vào một nhiệm vụ duy nhất:
duy trì cuộc sống của mình và bạn tù. Vào buổi tối, trong lúc bị dồn trở về

trại từ nơi làm việc, các tù nhân thường thở dài tự an ủi: “Tốt rồi, lại qua
được một ngày nữa”.

Chúng ta có thể hiểu được rằng tình trạng căng thẳng cùng với sự tập

trung không ngừng vào việc duy trì sự sinh tồn không chỉ vắt kiệt sức lực mà
còn khiến cho đời sống tâm hồn của người tù cũng bị đẩy xuống mức cùng
cực. Nhiều đồng nghiệp của tôi ở trong trại, những người đã được đào tạo về
tâm lý thường nói về “sự thoái bộ” ở người tù - sự lui về hình dạng nguyên
sơ hơn của đời sống tinh thần. Những mong ước và khát khao sẽ trở nên rõ

ràng hơn trong những giấc mơ của người ấy.

Người tù thường mơ thấy gì nhiều nhất? Đó là bánh mì, bánh ngọt, thuốc
lá và những buổi tắm nước nóng. Sự thiếu thốn những nhu cầu đơn giản này

đã khiến tù nhân tìm kiếm sự thoả mãn trong những giấc mơ. Những giấc
mơ này có làm được gì tốt đẹp hay không lại là một chuyện đáng sợ khác; kẻ
mơ mộng rồi cũng phải thức dậy với cuộc sống thực tế trong trại, cùng với
sự trái ngược khủng khiếp giữa đời thực và mộng ảo.

Tôi đã không bao giờ quên được việc mình đã bị đánh thức giữa đêm bởi
tiếng ú ớ của người bạn tù nằm bên, rõ ràng anh ấy đang trong cơn ác mộng.
Bởi luôn thấy thương cảm cho những người đang phải chịu đựng những cơn

ác mộng hay mê sảng nên tôi đã muốn đánh thức người đàn ông tội nghiệp
đó dậy. Tôi đưa tay định lay anh ấy dậy nhưng bỗng nhiên tôi rụt tay lại, lo
sợ điều mình sắp làm. Vào lúc đó, tôi nhận thức rõ một sự thật rằng không
có giấc mơ nào, cho dù có ghê sợ đến mấy, lại đáng sợ bằng thực tế ở trại,

vốn đang vây bủa chúng tôi; vậy mà tôi lại định đưa anh ấy trở lại với thực tế
còn khủng khiếp hơn cả ác mộng kia.

Bởi vì thiếu ăn trầm trọng nên không có gì khó hiểu khi sự thèm ăn luôn
là vấn đề ưu tiên hàng đầu trong tâm trí của những người tù. Hãy quan sát

các tù nhân khi họ được làm việc gần nhau và không bị giám sát chặt chẽ.
Ngay lập tức họ sẽ bàn về thức ăn. Một người sẽ hỏi người đang làm việc
bên cạnh mình về món ăn yêu thích của người đó. Và rồi họ sẽ trao đổi công

thức và lên thực đơn trong ngày khi được trả tự do và trở về nhà. Họ cứ tiếp
tục tưởng tưởng mọi việc thật chi tiết và câu chuyện chỉ kết thúc khi nhận
được lời cảnh báo được truyền từ trên xuống, thông thường lời cảnh bảo này
được truyền dưới dạng mật khẩu đặc biệt hoặc một con số với hàm ý: “Lính
canh đang đến”.

Tôi luôn xem những cuộc bàn tán về thức ăn giữa các bạn tù là nguy