Page 22 - Đi Tìm Lẽ Sống
P. 22
tuổi - bác sĩ chịu trách nhiệm quản lý khu trại giam của tù nhân đã kể cho tôi
nghe việc ông đã van xin bác sĩ M cứu con trai mình khỏi bị đưa tới phòng
hơi ngạt nhưng bác sĩ M đã lạnh lùng từ chối).
“Nhưng có một việc mà tôi tha thiết đề nghị các anh”, anh ấy nói tiếp,
“hãy cạo râu hàng ngày, vào mọi lúc có thể, dù cho phải cạo râu bằng mảnh
kính hay dù các anh có phải cho đi mẩu bánh mì cuối cùng vì nó. Các anh sẽ
trông trẻ hơn và việc cạo râu sẽ làm gò má các anh trông hông hào hơn. Nếu
các anh còn muốn sống, cách duy nhất là hãy chứng tỏ cho bọn lính thấy là
mình còn sức làm việc. Để tôi nói cho nghe, nếu như một tay SS thấy các
anh đi cà nhắc vì bị thương ở gót chân thì ngày hôm sau chắc chắn anh sẽ bị
đưa đến phòng hơi ngạt. Các anh có biết chúng nó nói “Moslem” nghĩa là gì
không? Moslem là từ để chỉ một người chán nản và kiệt sức vì đau ốm,
không thể làm việc chân tay nặng được nữa… Chẳng sớm thì muộn, thường
là sớm thôi, các “Moslem” sẽ bị đưa tới phòng hơi ngạt. Bởi vậy, hãy nhớ:
cạo râu, đứng thẳng và đi đứng nhanh nhẹn. Tất cả các anh đang đứng đây,
dù là mới chỉ đến đây 24 giờ, các anh cũng không phải sợ phòng hơi ngạt, có
lẽ trừ anh này”. Rồi anh ta chỉ tay vào tôi và nói: “Đừng trách tôi nói thẳng
nhé”. Quay sang những người khác anh ta đáp lại: “So với tất cả mọi người
thì anh ta là người duy nhất phải sợ cuộc tuyển chọn tiếp theo. Vậy nên đừng
lo lắng gì cả!”.
Và tôi đã cười. Tôi tin rằng bất cứ ai ở vị trí của tôi ngày đó cũng làm
điều tương tự.
[8]
Tôi nhớ Lessing đã từng nói: “Có những thứ khiến bạn đánh mất lý trí
hoặc bạn chẳng có gì để mất cả”. Một phản ứng khác thường trong một tình
huống khác thường là một hành vi bình thường. Ngay cả những nhà tâm lý
học chúng tôi cũng cho rằng các phản ứng của con người trong một tình
huống bất thường, như việc bị tống vào nhà thương điên cũng phải bất
thường tùy theo mức độ bình thường của người đó. Phản ứng của một người
trước việc nhập trại biểu hiện một trạng thái khác thường của trí óc, nhưng từ
góc độ khoa học, hiện tượng này được đánh giá là bình thường và như bạn sẽ
thấy ở phần sau, nó là phản ứng bình thường của tâm lý con người trước một
hoàn cảnh định sẵn. Những phản ứng này của các tù nhân, như tôi đã mô tả,
đã bắt đầu thay đổi trong ít ngày. Người tù chuyển từ giai đoạn một sang giai
đoạn hai; giai đoạn vô cảm tương đối, khi anh ta tạo thành một kiểu chết về
cảm xúc.
Ngoài những phản ứng đã nói trên, người tù mới đến còn trải qua những
đau đớn về cảm xúc khác nữa, tất cả cảm xúc mà anh ta cố làm dịu đi. Trước
tiên, đó là nỗi nhớ nhung vô tận về tổ ấm gia đình của mình. Cảm xúc này