Page 21 - Đi Tìm Lẽ Sống
P. 21
rằng trước đó từng là những chiếc áo. Chúng tôi không thể tắm rửa trong
nhiều ngày vì các đường ống nước bị đóng băng, nhưng những vết thương và
những vết trầy xước trên da tay đầy cáu bẩn lại không hề bị nhiễm trùng.
Hoặc một người từng bị chứng khó ngủ, trước đây thường giật mình tỉnh
giấc chỉ vì một tiếng động nhỏ nhất ở phòng bên cạnh, thì giờ lại có thể ngủ
ngon lành bất kể tiếng ngáy to như sấm của người nằm cạnh bên.
[7]
Nếu có người hỏi liệu câu nói của Dostoevski rằng con người là một
sinh vật có thể thích nghi với mọi hoàn cảnh có đúng không, thì chúng tôi sẽ
trả lời: “Đúng, con người có thể thích nghi với mọi hoàn cảnh, nhưng đừng
hỏi chúng tôi bằng cách nào”. Nhưng các nghiên cứu tâm lý của chúng tôi
khi ấy vẫn chưa đưa chúng tôi đi xa đến thế; những tù nhân chúng tôi vẫn
chưa đạt tới mức độ thích nghi này. Chúng tôi vẫn còn ở chặng đầu tiên
trong các phản ứng tâm lý của mình.
Hầu hết tù nhân đều có ý định tự sát, dù chỉ trong khoảnh khắc. Ý định
này xuất phát từ sự tuyệt vọng, từ hiểm họa thường trực trên đầu chúng tôi
từng ngày, từng giờ, và sự kề cận cái chết mà nhiều người phải chịu đựng.
Từ những luận điểm cá nhân mà tôi sẽ đề cập ở phần sau, vào đêm đầu tiên ở
trại, tôi đã tự hứa với mình rằng tôi sẽ không “đâm đầu vào hàng rào kẽm
gai”. Đó là cách tự tử phổ biến nhất ở trại - chỉ cần chạm vào hàng rào dây
kẽm gai có điện. Đối với tôi, để đưa ra quyết định này hoàn toàn không có gì
khó. Chẳng ích lợi gì việc tự tử cả, bởi vì đối với người tù, nếu tính toán và
đong đếm các cơ hội một cách khách quan thì hy vọng sống là rất ít. Không
ai có thể chắc chắn bất kỳ điều gì. Làm sao họ có thể biết được rằng mình có
nằm trong số người ít ỏi thoát khỏi các đợt thanh trừng tù nhân hay không?
Cần nhấn mạnh rằng các tù nhân tại Auschwitz, trong giai đoạn choáng váng
ban đầu, không hề sợ chết. Thậm chí các phòng hơi ngạt cũng mất đi vẻ đáng
sợ của chúng sau vài ngày đầu ở đây bởi rốt cuộc thì chúng đã ngăn cản
được ý định tự sát của tù nhân.
Những người bạn mà tôi gặp sau này đã nói với tôi rằng tôi không phải là
một trong những người bị khủng hoảng vì cú sốc nhập trại. Tôi chỉ cười, khá
thành thật, khi những sự việc sau xảy ra vào buổi sáng sau cái đêm đầu tiên ở
Auschwitz: Bất chấp các quy định nghiêm khắc không được rời khỏi các lán
trại, một đồng hương của tôi đã tới Auschwitz vài tuần trước lén trốn đến lều
của chúng tôi. Anh ấy muốn trấn tĩnh và an ủi chúng tôi nên kể cho chúng tôi
nghe vài chuyện. Anh đã trở nên rất gầy đến nỗi thoạt tiên chúng tôi không
nhận ra anh. Với sự hài hước và thái độ bất chấp, anh vội vàng cho chúng tôi
một ít mẹo: “Đừng lo lắng quá! Đừng sợ các cuộc tuyển chọn! Bác sĩ M (bác
sĩ trưởng thuộc đội SS) thường ít nhiều chiếu cố cho những ai là bác sĩ đấy”.
(Điều này sai; những lời tử tế của bạn tôi là không đúng. Một tù nhân độ 60