Page 57 - Nguồn gốc dân tộc Việt Nam

lính ấy một phần là người Trung-quốc, một phần là dân bản

xứ mới mộ.

Đồng thời với sự thắt chặt chính sách cai-trị ấy ở quận

Giao chỉ và Cửu-chân, chúng ta thấy nhà Đông-Hán dùng

những quan Thái-thú rất dụng tâm về việc du nhập văn hóa

Trung-quốc cho dân bản xứ, nhất là Tích-Quang, Thái-thú

quận Giao-chỉ và Nhâm-Diên, Thái-thú quận Cửu-chân ở đầu

đời Hán trung hưng. Trước kia các quan Thái-thú vốn không

đụng chạm gì đến việc nội bộ của người Lạc-Việt, mà các

quan Đô-úy thì chỉ lo giữ trật tự thôi. Tích-Quang là vị Thái-

thú đầu tiên có cái dã tâm đồng hóa dân bản xứ theo Trung-

quốc. Người vốn đã bắt đầu làm công việc ấy ngay từ đời

Vương-Mãng. Có lẽ bấy giờ Tích-Quang thấy cuộc loạn ở

Trung-quốc, không theo Vương-Mãng mà có ý muốn tổ-chức

bản quận thành một nước nhỏ để làm chủ trong giang sơn

của mình chăng. Lại nhân có nhiều người tôi trung của nhà

Hán không thần phục Mãng trốn sang Giao-chỉ, Tích-Quang

dung nạp hết và nhờ họ giúp sức trong việc khai hóa nhân

dân. Sử chép rằng Tích-Quang dạy cho nhân dân Giao-chỉ

cày cấy, biết đội mũ đi dày, đặt phép mối lái cho họ biết hôn

thú, lại lập các học hiệu, lấy lễ nghĩa mà dạy dân (Hậu-Hán-

thư, q.116). Sang đời Trung-hưng, vua Quang Vũ dùng luôn

Tích-Quang là người trưởng lại có tư cách rất thích hợp với

chính sách cai trị mới của nhà Đông-Hán.

Sau Tích-Quang, Nhâm-Diên làm Thái-thú Cửu-chân

cũng hết sức khai hóa cho dân bản xứ. Sử chép rằng Nhâm-

Diên dạy cho dân cầy ruộng bằng trâu bò, dùng điền khí, và

khai khẩn đất hoang, cùng là dạy cho dân biết lễ giá thú,

khiến các trưởng lại phải giúp tiền cho những ngươi nghèo

để họ kết hôn được (Hậu-Hán-thư, q.106.)