Page 86 - Đi Tìm Lẽ Sống

Việc sợ hãi thực sự, giống như việc sợ chết, không thể dễ dàng xoá bỏ
nhờ những lý giải về tâm lý động học; ngược lại, những cơn sợ do lo lắng,
chẳng hạn chứng sợ chỗ đông người, không thể điều trị chỉ dựa trên những lý

giải mang tính triết lý. Tuy nhiên, liệu pháp ý nghĩa đã phát triển một kỹ
thuật đặc biệt để xử lý những tình huống này. Để hiểu được điều gì đang xảy
ra khi sử dụng kỹ thuật này, chúng tôi đã bắt đầu với trường hợp rối loạn
thần kinh ở cá nhân hay còn gọi là chứng lo âu trước kỳ hạn. Chính đặc tính
của nỗi sợ này đã khiến cho bệnh nhân sợ hãi. Ví dụ, người nào thường lo sợ

mình sẽ bị đỏ mặt trước đám đông thì càng có khuynh hướng bị nhiều hơn.
Trong ngữ cảnh này, ta có thể sửa câu nói: “Mong muốn là cha của ý nghĩ”
thành “Sợ hãi là mẹ của hiện thực”.

Trớ trêu thay, càng sợ hãi thì những gì ta lo sợ sẽ càng nhanh chóng biến
thành hiện thực, cũng tương tự như việc càng ham muốn điều gì, người ta
càng khó đạt được nó. Có thể lấy trường hợp bị rối loạn tình dục làm dẫn

chứng cho sự mong muốn thái quá này. Người đàn ông càng cố chứng tỏ
“bản lĩnh” của mình hoặc người phụ nữ càng muốn đạt tới khoái cảm thì họ
càng ít thành công.

Ngoài việc mong muốn quá nhiều như đã mô tả ở trên, sự chú ý quá mức

hoặc “phản ứng thái quá” như được gọi trong liệu pháp ý nghĩa cũng có thể
gây ra bệnh (tức dẫn tới ốm đau). Một báo cáo lâm sàng sau đây sẽ minh hoạ
ý kiến của tôi: Một phụ nữ trẻ gặp tôi và than về sự lãnh cảm của mình. Tiền
sử bệnh cho thấy lúc trẻ cô đã bị người cha lạm dụng tình dục. Tuy nhiên,

không phải sự cố đau lòng này gây ra sự rối loạn tình dục của cô như mọi
người thường suy đoán. Hoá ra, qua việc đọc các tác phẩm phân tâm học nổi
tiếng, người bệnh đã sống chung với cảm giác sợ hãi rằng quá khứ đau buồn
kia sẽ lại xảy ra một ngày nào đó. Sự lo lắng trước kỳ hạn này khiến cô ấy

quá tập trung vào việc xác định tính nữ của mình và quá chú ý vào cảm xúc
bản thân hơn là vào người bạn tình. Điều này đủ khiến bệnh nhân không thể
đạt tới khoái cảm bởi vì sự khoái cảm là đối tượng mong muốn của cô ấy;
trong khi lẽ ra cô ấy nên duy trì tác dụng tự nhiên của sự dâng hiến và hoà

hợp với người bạn tình. Sau khi trải qua việc trị liệu ngắn hạn với liệu pháp ý
nghĩa, sự tập trung và mong muốn quá mức của bệnh nhân về khả năng đạt
tới khoái cảm đã được “xoá mờ” để đưa ra một khái niệm liệu pháp ý nghĩa
khác. Khi cô ấy tập trung sự chú ý của mình vào một đối tượng đúng đắn

khác, ví dụ như người bạn tình, thì sự khoái cảm sẽ tự động xuất hiện liên
tục [19] .

Liệu pháp ý nghĩa dựa trên chính kỹ thuật của nó, được gọi là “suy nghĩ
đảo nghịch” theo hai phương diện rằng nỗi sợ sẽ biến điều mà một người lo
sợ thành sự thật, và rằng sự mong muốn quá mức một điều nào đó sẽ khiến