Page 14 - Đi Tìm Lẽ Sống
P. 14
với tư cách là một tù nhân bình thường. Tôi có thể tự hào khi tuyên bố rằng
tôi không được tuyển vào trại với tư cách của một chuyên gia tâm thần hay
như một bác sĩ, ngoại trừ những tuần cuối trong trại. Một số đồng nghiệp của
tôi khá may mắn khi được chọn vào làm việc trong các trạm sơ cứu nóng
bức, thiếu thốn, sử dụng các miếng băng gạc đượng làm từ đống giấy thải.
119.104 là số hiệu của tôi trong trại, công việc của tôi gắn liền với chiếc
xẻng đào đất và dụng cụ lắp ráp các thanh sắt trên đường ray xe lửa. Có lần,
tôi được phân công đào hầm một mình để tạo đường nước ngầm bên dưới
con đường và tôi đã hoàn thành nhiệm vụ. Với thành tích này, chỉ ngay trước
lễ Giáng sinh năm 1944, tôi đã được tưởng thưởng một món quà mà mọi
người thường gọi là “phiếu ưu đãi”. Những phiếu này do một công ty xây
dựng phát hành, chúng tôi buộc phải làm việc cho công ty này như những nô
lệ. Tiền công mỗi ngày của mỗi tù nhân sẽ được trả cho các trại trưởng, có
khi được thanh toán dưới dạng những tấm phiếu ưu đãi. Mỗi tấm phiếu này
có giá trị tương đương với 50 xu Đức thời đó và có thể dùng để đổi lấy sáu
điều thuốc, nhưng thường là sau nhiều tuần lao động cực nhọc những tấm
phiếu này mới đến tay chúng tôi, và đôi khi chúng không còn hiệu lực nữa.
Tôi tự hào trở thành người sở hữu những tấm phiếu có giá trị tương đương
12 điếu thuốc. Nhưng quan trọng hơn là những điếu thuốc có thể đổi được
12 phần xúp, và 12 phần xúp thực sự giúp tôi chống chọi với cơn đói.
Thực ra, đặc quyền hút thuốc được dành cho các Capo - những người có
được mức phiếu tiêu chuẩn mỗi tuần; hoặc có thể dành cho một tù nhân làm
quản đốc trong nhà kho hoặc phân xưởng, được nhận một số điếu thuốc để
làm những công việc nguy hiểm. Trường hợp ngoại lệ duy nhất là dành cho
những người đã mất đi ý chí sinh tồn và muốn “tận hưởng” những ngày cuối
cùng. Vì vậy, khi chúng tôi nhìn thấy một người đang được bao quanh bởi
làn khói thuốc mờ đục như chìm trong cõi vô thức thì chúng tôi biết rằng anh
ấy đã từ bỏ niềm tin, và một khi niềm tin ấy đã mất đi thì lòng ham sống
cũng không còn nữa.
Khi kiểm tra vô số tài liệu được tích lũy từ nhiều quan sát và trải nghiệm
của các tù nhân, ta sẽ thấy rõ ba giai đoạn phản ứng tinh thần của người tù
đối với cuộc sống trong trại: giai đoạn đầu sau khi nhập trại; giai đoạn khi đã
quen với cuộc sống trong trại; và giai đoạn sau khi được thả tự do.
Triệu chứng đặc trưng cho giai đoạn đầu là việc bị sốc. Trong một số
hoàn cảnh nhất định, cú sốc diễn ra trước cả khi các tù nhân nhập trại. Tôi sẽ
đưa ra ví dụ về việc nhập trại của tôi:
Một nghìn năm trăm người được vận chuyển bằng xe lửa trong nhiều
ngày đêm: có tám mươi người ở mỗi toa xe. Tất cả đều phải ngồi lên hành lý
của mình - đây là số tài sản cá nhân ít ỏi còn sót lại. Các toa xe chật đến nỗi