Page 12 - Đi Tìm Lẽ Sống

nghỉ vì miếng ăn hàng ngày, vì sự sống còn, vì lợi ích của bản thân hay vì
một người bạn tù.

Hãy lấy trường hợp vận chuyển tù nhân làm một ví dụ. Việc vận chuyển

thường được thông báo chính thức để đưa một số tù nhân đến một trại khác;
nhưng không khó để dự đoán rằng đích đến của những chuyến đi này có thể
là phòng hơi ngạt. Một nhóm những tù nhân bị bệnh hoặc không còn khả

nằng làm việc sẽ được chọn ra để đưa đến một trại tập trung lớn hơn, nơi có
trang bị phòng hơi ngạt và lò thiêu. Thông cáo tuyển chọn là dấu hiệu báo
trước sẽ có một cuộc ẩu đả hỗn loạn giữa các tù nhân hoặc giữa các nhóm
với nhau. Điều quan trọng là sau những trận quyết chiến sống còn này, tên
của một vài tù nhân sẽ được loại ra khỏi danh sách các nạn nhân, mặc dù mọi

người đều biết rõ rằng với mỗi một người được cứu thoát thì sẽ có một nạn
nhân khác bị thế vào.

Có một lượng tù nhân nhất định trên mỗi lượt vận chuyển, nhưng ở đây

số lượng không phải là vấn đề bởi vì mỗi tù nhân chẳng còn lại gì ngoài một
con số. Lúc nhập trại, tất cả giấy giấy tờ cũng như những vật sở hữu của họ
đều đã bị tịch thu (ít ra đây là cách thức ở Auschwitz). Vì vậy, mỗi tù nhân
có cơ hội để nói đại một cái tên hoặc một nghề nghiệp nào đó; và vì nhiều lý

do nhiều người đã làm thế. Những người phụ trách trại chỉ quan tâm đến các
số tù. Những con số này thường được xăm lên da của tù nhân, khâu lên một
nơi nào đó trên quần hoặc áo khoác của họ. Bất cứ lính canh nào muốn
hoạnh họe tù nhân thì chỉ cần liếc nhìn con số ấy (ánh nhìn đó thật đáng sợ);

hắn chẳng bao giờ cần hỏi tên của người tù ấy làm gì.

Trở về với cuộc vận chuyển, ở đây không có thời gian lẫn nhu cầu xem
xét các vấn đề về đạo lý. Mỗi người chỉ có một suy nghĩ trong đầu: cố gắng

sống sót vì gia đình đang chờ mình ở nhà, và cứu các bạn mình. Vì vậy,
người đó sẽ không do dự khi tìm cách dàn xếp cho một tù nhân khác - một
“con số” khác - thế chỗ cho mình trên chuyến vận chuyển đó.

Như tôi đã đề cập trước đó, quy trình chọn ra các Capo là một quy trình

tiêu cực; chỉ những tù nhân hung bạo nhất mới được chọn để làm những
công việc này (mặc dù cũng có những ngoại lệ thú vị). Nhưng ngoài việc
tuyển chọn các Capo được lực lượng SS tiến hành, còn có một loại quá trình

tự tuyển chọn luôn diễn ra giữa các tù nhân. Nhìn chung, chỉ còn những tù
nhân như thế mới có thể sống sót, những người sau nhiều năm lê lết từ trại
này sang trại khác, đã đánh mất mọi cảm thức lương tâm trong cuộc chiến
sống còn. Họ sẵn sàng sử dụng bất cứ cách thức nào, trung thực hay không,
thậm chí tàn bạo, trộm cướp và phản bội bạn bè của họ để giữ lại mạng sống

cho mình. Những người được trở về nhờ vào sự may mắn hoặc một phép
màu nào đó hay vì lý do gì đi nữa như chúng tôi đều biết rằng: những điều