Page 76 - Đi Tìm Lẽ Sống
P. 76
người còn phải chịu những mất mát khác như các truyền thống nhằm củng
cố hành vi của con người giờ đã bị suy giảm nhanh chóng. Không còn bản
năng cho một người biết mình phải làm gì, và không còn truyền thống nói
cho người đó biết mình nên làm gì; đôi khi người đó thậm chí còn không biết
mình muốn làm gì nữa. Thay vào đó, người đó muốn làm những gì mà người
khác làm (chủ nghĩa tuân thủ) và muốn làm những gì mà người khác yêu cầu
mình thực hiện (chế độ chuyên chế).
Một cuộc khảo sát gần đây đã cho thấy trong số các sinh viên châu Âu,
25% có biểu hiện ít nhiều về mức độ của “trạng thái tồn tại chân không”.
Giữa các sinh viên Mỹ, con số này không chỉ ở 25% mà lên tới 60%.
Trạng thái tồn tại chân không biểu hiện chủ yếu qua tâm trạng chán nản.
Giờ thì chúng ta có thể hiểu luận điểm của Schopenhauer khi ông ấy nói rằng
con người rõ ràng bị đoạ đày để sống lơ lửng vĩnh viễn giữa hai thái cực đau
khổ và buồn bã. Thực tế, sự chán nản chắc chắn đem lại cho các chuyên gia
tâm lý nhiều vấn đề để giải quyết, chứ không chỉ đơn thuần là sự đau khổ
của con người. Và tình trạng tồn tại chân không này đang gia tăng mạnh bởi
vì quá trình tự động hoá có thể đem lại nhiều giờ nghỉ hơn cho đa số công
nhân. Đáng tiếc là nhiều người trong số họ sẽ không biết làm gì với số lượng
thời gian rảnh rỗi mới này.
Hãy xem xét ví dụ về tình trạng “rối loạn tinh thần vào ngày chủ nhật”,
nhiều người rơi vào trạng thái trầm cảm vào ngày nghỉ cuối tuần, khi những
ngày bận rộn trong tuần trôi qua và đến chủ nhật, họ nhận ra cuộc sống của
mình thật trống trải, vô vị. Một số trường hợp tự đã sát đã được xác nhận
nguyên nhân là do trạng thái tồn tại chân không. Các triệu chứng phổ biến
như trầm cảm, cáu bẳn và nghiện ngập là những biểu hiện khác nhau của
trạng thái này. Trạng thái tồn tại chân không cũng là nguyên nhân đứng đằng
sau những triệu chứng khủng hoảng ở nhiều tù nhân và người cao tuổi.
Hơn nữa, trạng thái tồn tại chân không còn được nguỵ trang dưới những
chiếc mặt nạ hay vỏ bọc khác nhau. Đôi khi, mong muốn tìm hiểu ý nghĩa
cuộc sống bị thất bại và được thay thế bằng hình thái cổ xưa nhất của khao
khát quyền lực là khao khát tiền bạc. Trong các trường hợp khác, ham muốn
khoái lạc chiếm chỗ của khao khát về ý nghĩa cuộc sống. Đó là lý do tại sao
sự thất vọng về hiện trạng cuộc sống thường được giải quyết bằng sự bù đắp
tình dục. Chúng ta có thể nhìn thấy những trường hợp người ta không thể
kiểm soát được các hành vi tính dục trong trạng thái tồn tại chân không.
Các ca rối loạn tinh thần cũng là biểu hiện của trạng thái tồn tại trên. Có
một số loại cơ chế phản ứng và các đặc thù có tính chu kỳ đối với trường
hợp này mà tôi sẽ nói tới sau. Tuy nhiên, ta có thể thấy rằng triệu chứng này