Page 263 - 365 loi khuyen ve suc khoe

Cholesterol laâ möåt chêët coá trong maáu, liïn quan túái chêët beáo, laâ nguyïn
nhên cuãa hiïån tûúång maáu bõ àoáng cuåc, laâm tùæc maåch dêîn túái nhûäng cún àau tim
nguy hiïím cho tñnh maång.

Theo caác chuyïn gia cuãa Viïån Nghiïn cûáu Tim - Phöíi - Maáu, thò trong möåt
lñt maáu chó àûúåc pheáp coá tûâ 200 mg cholesterol trúã xuöëng. Vêåy maâ úã Myä, lûúång
cholesterol trung bònh úã àaân öng laâ 211, úã àaân baâ laâ 215. Cho nïn, nïëu baác sô
baão mûác cholesterol cuãa baån so vúái moåi ngûúâi thuöåc loaåi "trung bònh", thò haäy
hoãi kyä: trung bònh laâ bao nhiïu? Nïëu laâ trïn 200 thò phaãi tòm caách haå xuöëng, vò
tûâ 200 - 240 laâ coá thïí coá nhûäng cún àau tim röìi ; tûâ 24C trúã lïn laâ mûác baáo àöång
coá thïí xaãy ra nhûäng biïën cöë nguy hiïím. Töët nhêët laâ yïu cêìu laâm xeát nghiïåm
töíng lûúång cholesterol vaâ caã lûúång trilyceride nûäa (möåt loaåi chêët beáo trong
maáu). Nöìng àöå triglyxeròde töët nhêët laâ phaãi vaâo quaäng 160mg/dl trúã xuöëng.

Ngûúâi ta coân phên biïåt loaåi cholesterol coá mêåt àöå cao lipoprotein kyá hiïåu
HDL (high density lipoprotein) vaâ cholesterol coá mêåt àöå thêëp lipoprotein LDL
(low density hpoprotein). Trong töíng söë cholesterol, söë HDL caâng cao caâng töët,
söë LDL caâng thêëp caâng töët. Söë HDL nhoã hún 35 cuäng nhû LDL cao hún 130 àïìu
khöng töët.

Tyã lïå giûäa töíng söë cholesterol/HDL tûâ 4-5 laâ úã bú vûåc nguy hiïím.

Àïí coá nhûäng con söë baáo töët vïì cholesterol, nïn ùn ñt chêët beáo, khöng huát
thuöëc laá, traánh beáo phò, chùm têåp thïí duåc, haån chïë uöëng rûúåu vaâ ùn ngoåt, tùng
cûúâng ùn caác chêët coá xú (coi laåi chûúng 4).

THÚÂI HAÅN XEÁT NGHIÏÅM ÀÕNH KYÂ

- Thúâi haån trïn aáp duång cho ngûúâi khoeã, bònh thûúâng, laâm test àïí kiïím
tra, àïì phoâng vaâ phaát hiïån trûúâng húåp coá bïånh maâ khöng biïët. Vúái ngûúâi àaä coá
bïånh röìi thò thñ söë test coá thïí nhiïìu hún tuyâ theo yïu cêìu cuãa baác sô àiïìu trõ.

- Test àöët xûúng cöí thûåc hiïån úã nûä, tûâ 18 tuöíi.

356. Coá thêåt cêìn thiïët phaãi chiïëu X quang khöng?

Duâ rùçng chiïëu X quang laâ viïåc laâm cêìn thiïët trong nhiïìu trûúâng húåp,
nhûng ngûúâi bïånh vêîn nïn àùåt cêu hoãi: coá thêåt cêìn phaãi chiïëu x quang hay
khöng? Vò tia X coá thïí gêy nhiïìu àiïìu bêët lúåi nhû: chûáng vö sinh, quaái thai
hoùåc kñch thñch mêìm ung thû trong möåt söë tïë baâo mêîn caãm vúái tia X. Búãi vêåy,
nïëu baån àang mang thai hoùåc ngúâ mònh àaä thuå thai, nïn hïët sûác chuá yá vïì viïåc
naây. Nïëu chó X quang àïí chûäa rùng thöi thò nïn hoaân laåi. Trong trûúâng húåp
khöng thïí hoaän, khi chiïëu, haäy yïu cêìu àûúåc che buång vaâ vuâng xûúng chêåu búãi
möåt vêåt caãn bùçng chò. Nïn hoãi baác sô xem coá thïí thay phûúng phaáp X quang
bùçng phûúng phaáp khaác khöng, nhû siïu êm chùèng haån.

Trong trûúâng húåp baån thay àöíi baác sô chûäa trõ, nïëu laåi cêìn X quang, haäy
àûa cho baác sô múái coi baãng kïët quaã X quang vûâa röìi cuãa mònh, àïí khoãi X
quang lêën nûäa.